Η πλατυποδία (flat feet ή pes planus) είναι μια ανατομική παραμόρφωση του πέλματος στην οποία η <καμάρα> του ποδιού μειώνεται σημαντικά έως και εξαφανίζεται. Ξεχωρίζουμε πολλές μορφές πλατυποδίας από τις οποίες τρεις είναι οι σπουδαιότερες: 1) Πλατυποδία της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, 2) Πλατυποδία της τρίτης ηλικίας και 3) Πλατυποδία που οφείλεται σε παθολογική ανατομία των οστών.
Η πλατυποδία της παιδικής και εφηβικής ηλικίας δεν είναι κάτι επικίνδυνο - από πολλούς θεωρείται μια φυσιολογική παραλλαγή. Π.χ., στην ηλικία των 5 ετών τουλάχιστον 50% των παιδιών έχουν πλατυποδία. Ως την ηλικία των 10 ετών η συχνότητα έχει πέσει στο 20%, ενώ στην εφηβεία στο 10% περίπου. Η αιτιολογία είναι άγνωστη, ωστόσο η εκγύμναση των μυών του πέλματος φαίνεται ότι έχει σημασία: παιδιά που κυκλοφορούν ξυπόλητα ή με σαγιονάρες έχουν χαμηλότερα ποσοστά πλατυποδίας από ό,τι αυτά που χρησιμοποιούν παπούτσια. Η θεραπεία είναι απλώς υποστηρικτική με τη χρήση ορθοπαιδικών πάτων (ορθοτικά πέλματα), οι οποίοι υποστηρίζουν την περιοχή της καμάρας (medial arch support) . Τα ορθοτικά δίδονται πάντα σε εθελοντική βάση. Απαραίτητη κρίνεται η χρήση τους μόνο σε περίπτωση έντονων αθλητικών δραστηριοτήτων. Σε αυτή την περίπτωση ο υπερβολικός πρηνισμός (overpronation - έσω στροφή που γίνεται στο πέλμα) μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα (περιοστίτιδα ή κάταγμα κόπωσης στην κνήμη, τενοντίτιδες, σύνδρομα υπέρχρησης κλπ.) Κατά τα άλλα, η εφηβική πλατυποδία έχει πλέον στην εποχή μας απενοχοποιηθεί, ενώ δεν αποτελεί πια και λόγο εξαίρεσης από τη στρατιωτική θητεία. Τουναντίον, οι πιο πολλές στρατιωτικές μελέτες δείχνουν μειωμένα προβλήματα στις ομάδες νεοσύλλεκτων με πλατυποδία σε σχέση με τους υπόλοιπους.
Η πλατυποδία της τρίτης ηλικίας εμφανίζεται συνήθως σε γυναίκες άνω των 40 ετών και οφείλεται κυρίως σε σταδιακά αυξανόμενη δυσλειτουργία του τένοντα του οπίσθιου κνημιαίου. Επανειλημμένες φλεγμονές στο σημείο αυτό αδυνατίζουν τον τένοντα, ο οποίος μπορεί να υποστεί και μικρο-ρήξεις. Επειδή αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση του μυϊκού τόνου στην εσωτερική πλευρά του άκρου πόδα, η <καμάρα> εξασθενίζει και αρχίζει να πέφτει με τα χρόνια έχοντας σαν αποτέλεσμα μεγάλες περιόδους έξαρσης τοπικών συμπτωμάτων. Η θεραπεία είναι και πάλι ανακουφιστική και παρέχεται με τη μορφή ορθοτικών πελμάτων.
Τέλος, στη <σκληρή> οστική πλατυποδία η πατούσα παραμένει ίσια ακόμα και χωρίς φόρτιση, δηλ. κι όταν ο ασθενής είναι ξαπλωμένος. Η παραμόρφωση είναι άκαμπτη καθότι οφείλεται συνήθως σε συνόστωση, δηλ. δύο ή και περισσότερα κόκαλα του ταρσού ή του μέσου ποδός ενώνονται και χάνεται κάθε κινητικότητα που υπήρχε μεταξύ τους. Αυτή είναι η πιο βαριά, αλλά και πιο σπάνια μορφή πλατυποδίας, η οποία δεν ανταποκρίνεται καλά στην χρήση ορθοτικών πελμάτων.
