
Πρόκειται για μια κύστη η οποία γεμίζει με αρθρικό υγρό προξενώντας πόνο, δυσκαμψία και ένα αίσθημα <σφιξίματος> στο πίσω μέρος του γόνατος.
Η κύστη Baker οφείλεται στο ότι συνήθως υπάρχει κάποιο άλλο πρόβλημα μέσα στην άρθρωση του γόνατος, όπως αρθρίτιδα, κάκωση του μηνίσκου ή του αρθρικού χόνδρου ή οποιαδήποτε άλλη παθολογία δημιουργεί υγρό μέσα στην άρθρωση. Το υγρό αυτό ξεφεύγει προς τα πίσω σχηματίζοντας την κύστη. Επειδή υπάρχει επικοινωνία της κύστης με την αρθρική κοιλότητα, εφ’ όσον το ενδοαρθρικό πρόβλημα θεραπευτεί, συνήθως ξεφουσκώνει και η κύστη. Μπορεί ωστόσο να υποτροπιάζει συχνά αν το πρόβλημα έχει λυθεί μόνο προσωρινά.
Η χειρουργική αφαίρεση της κύστης ήταν πολύ δημοφιλής στο παρελθόν. Ωστόσο δεν μπορεί να γίνει με αρθροσκοπική τεχνική γιατί βρίσκεται εκτός της άρθρωσης. Γίνεται επομένως τομή στο πίσω μέρος του γόνατος, πράγμα που συνήθως αφήνει κακό κοσμητικό αποτέλεσμα. Επίσης, με την αφαίρεση της κύστης, τα συμπτώματα μπορεί να βελτιωθούν αλλά δεν θα εξαφανιστούν εφ’ όσον αφαιρεθεί μόνο η κύστη Baker και δεν διορθωθεί η ενδοαρθρική παθολογία που την δημιούργησε
Η βλάβη τύπου Bankart δημιουργείται από τραυματικό πρόσθιο εξάρθρημα του ώμου (γληνοβραχιόνιας άρθρωσης). Κατά το εξάρθρημα η κεφαλή του βραχιόνιου οστού βγαίνει βίαια από την <κούπα>(γληνοειδές), ξεκολλώντας το πρόσθιο/ κάτω τμήμα του χείλους της (επιχείλιος χόνδρος του γληνοειδούς). Το ξεκολλημένο αυτό κομμάτι του επιχείλιου χόνδρου είναι το Bankart complex και πρέπει να ξανακαθηλωθεί χειρουργικά στη θέση του ώστε να σταματήσει να εξαρθρώνεται ο ώμος.
Η κεφαλή η ίδια καθώς βγαίνει από το γληνοειδές χτυπάει στην πρόσθια γωνία του και παθαίνει και η ίδια ζημιά, τη λεγόμενη βλάβη Hill-Sachs (βλ. λέξη).
βλ. καρπός, κάταγμα
Μηχάνημα αυτόματης συνεχούς παθητικής κίνησης (CPM - Continuous Passive Motion), χρήσιμο για την αύξηση του εύρους κίνησης σε αρθρώσεις με πρόβλημα υποκινητικότητας. Χρησιμοποιείται κυρίως μετεγχειρητικά για ταχύτερη (ή λιγότερο επώδυνη) ανάκτηση της κίνησης της χειρουργημένης άρθρωσης. Πολλά φυσικοθεραπευτήρια, ειδικά αυτά που ασχολούνται με αθλητικές κακώσεις, το έχουν σαν standard εξοπλισμό, αλλιώς υπάρχει δυνατότητα ενοικίασής του από εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον χώρο. Υπάρχουν CPM για το γόνατο, την ποδοκνημική, τον ώμο, αγκώνα, κλπ.
Η εταιρεία Cybex έγινε πολύ γνωστή τη δεκαετία του ΄80 κατασκευάζοντας ένα από τα πρώτα μηχανήματα ισοκίνησης. Αν και η εταιρεία πούλησε το ισοκινητικό της κομμάτι το 1997, εν τούτοις, στη συνείδηση πολλών αθλητών το όνομα Cybex έχει γίνει συνώνυμο με την ισοκίνηση. Οι εταιρείες οι οποίες παρήγαγαν ισοκινητικά δυναμόμετρα ήταν πολλές (Cybex, Biodex, Kin Com, Isocom, CSMI, Con-Trex κλπ.), αλλά παραδόξως ο όρος Cybex παρέμεινε σε γενική χρήση για τα ισοκινητικά δυναμόμετρα, ακόμα και γι' αυτά των άλλων εταιρειών (!)
Η εταιρεία Cybex παράγει τώρα (2012) κυρίως απλά μηχανήματα γυμναστηρίου, τα οποία δεν έχουν καμία σχέση με ισοκίνηση.
Η τενοντοελυτρίτιδα De Quervain είναι ένα συχνό σύνδρομο υπέρχρησης με φλεγμονή εντοπισμένη στο έλυτρο του απαγωγού του αντίχειρα. Ο πόνος είναι έντονος στην περιοχή που πιάνουμε περίπου τον σφυγμό του καρπού μας, αλλά από την πάνω πλευρά. Οι κινήσεις του αντίχειρα προξενούν πολύ πόνο όταν η φλεγμονή είναι οξεία, ενώ η ακινητοποίηση σε νάρθηκα ανακουφίζει. Επίσης βοηθά η θεραπεία με ΜΣΑΦ από το στόμα. Συχνά χρειάζεται τοπική έγχυση στεροειδούς για έλεγχο των συμπτωμάτων. Στις περιπτώσεις που δεν υπάρχει βελτιίωση, γίνεται χειρουργική διάνοιξη του ελύτρου - μια απλή επέμβαση με τοπικό αναισθητικό.
Χρήση ουσιών για αύξηση της απόδοσης σε αθλητική δραστηριότητα. Η χρήση αυτή απαγορεύεται στον πρωταθλητισμό. Οι απαγορευμένες ουσίες είναι αναρτημένες στην επίσησμη λίστα της WADA (Διεθνής Ένωση Anti-Doping - βλ. λέξη), η οποία ανανεώνεται συνεχώς.
Ιδιαίτερα σημαντικό κλινικό τεστ κατά την εξέταση του ώμου με το οποίο αξιολογείται η παθολογία του υπερακανθίου μυός. Η στάση στην οποία τοποθετούμε το χέρι του ασθενούς είναι η ενδειξη θανάτωσης του ηττημένου μονομάχου της ρωμαϊκής αρένας – με τον αντίχειρα προς τα κάτω και αγκώνα τεντωμένο, αλλά και τον βραχίονα ελαφρά προς το πλάι. Επειδή αυτή ακριβώς τη στάση έχει το χέρι μας όταν αδειάζουμε ένα κουτάκι αναψυκτικού, το τεστ ονομάστηκε empty can.
Επικονδυλίτιδα του έσω επικόνδυλου στον αγκώνα. Πρόκειται για μια φλεγμονή στην περιοχή απ’ όπου εκφύονται οι καμπτήρες μύες του καρπού από μια εξοχή του κόκαλου (έσω επικόνδυλος).
Αντίστοιχα στον έξω επικόνδυλο εκφύονται οι εκτείνοντες μύες του καρπού και η φλεγμονή στο σημείο εκείνο ονομάζεται αγκώνας τέννις (tennis elbow).
Η βλάβη τύπου Hill-Sachs είναι ένα συμπιεστικό κάταγμα στο οστούν της κεφαλής του βραχιονίου μετά από εξάρθρημα του ώμου (γληνοβραχιόνιας άρθρωσης). Δημιουργείται όταν η κεφαλή χτυπάει στη γωνία του γληνοειδούς καθώς εξαρθρώνεται. Όταν το εξάρθρημα ανατάσσεται η κεφαλή επανέρχεται στη θέση της, αλλά στο πίσω τμήμα της παραμένει η "λακούβα" στο κόκκαλο. Απεικονίζεται με μεγάλη ευκρίνεια σε μαγνητική ή αξονική τομογραφία - μοιάζει ακριβώς με το σπασμένο τσόφλι ενός χτυπημένου αυγού του Πάσχα.
Γκαβρίλι Ιλιζάρωφ (1921 - 1992). Διάσημος χειρούργος στο Κουργκάν της Σιβηρίας την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης. Αυτό που τον έκανε γνωστό διεθνώς είναι η εφεύρεση ενός νέου τύπου εξωτερικής οστεοσύνθεσης με περιμετρικά δακτυλίδια, τα οποία προσφέρουν εντυπωσιακή τρισδιάστατη σταθερότητα. Σε σχέση με την δισδιάστατη εξωτερική οστεοσύνθεση άλλων τύπων το σύστημα αυτό έχει καλύτερα αποτελέσματα στην αντιμετώπιση ψευδαρθρώσεων (βλ. λέξη). Ωστόσο είναι και το ιδανικό σύστημα για τη λεγόμενη «διατατική οστεογένεση», την επαναστατική μέθοδο του Ilizarov για επιμήκυνση των οστών.
Στην εποχή μας η <Ilizarov Surgery> θεωρείται πλέον υπο-ειδικότητα της Ορθοπαιδικής.
Στα ελληνικά το ονομάζουμε "σύνδρομο τριβής" ή "πρόσκρουσης" αν και πιο συχνά χρησιμοποιούμε τον αγγλικό όρο. Το impingement υποδηλεί ότι κάποιος μαλακός ιστός συμπιέζεται ανάμεσα σε δύο σκληρότερες επιφάνειες. Το κλασσικό impingement είναι το σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης όπου οι τένοντες του πετάλου στροφέων συμπιέζονται ανάμεσα σε δύο οστά, την κεφαλή του βραχιονίου και το ακρώμιον. Σύνδρομο impingement μπορεί να εμφανιστεί ωστόσο και στο ωλέκρανο του αγκώνα, στην πρόσθια/ έξω πλευρά της ποδοκνημικής άρθρωσης και σε πολλά άλλα σημεία του ανθρώπινου σώματος, όχι μόνο στην ορθοπαιδική αλλά και σε άλλες ειδικότητες.
Το κάταγμα Jones είναι κάταγμα του 5ου μεταταρσίου το οποίο περιέγραψε για πρώτη φορά ο ορθοπαιδικός Sir Robert Jones το 1902 (το έπαθε ο ίδιος ενώ χόρευε). Πρόκειται για ένα κάταγμα με κακή πρόγνωση και δεν έχει καμία σχέση με το σύνηθες «αποσπαστικό κάταγμα βάσης 5ου μετατάρσιου», το οποίο έχει πολύ καλή πρόγνωση. Το κάταγμα Jones (σε απόσταση 10-15mm από τη βάση του μεταταρσίου) είναι διάσημο για υψηλά ποσοστά καθυστερημένης πώρωσης ή και μη πώρωσης (βλ. λέξη). Γι' αυτό τον λόγο στους επαγγελματίες αθλητές προτιμάται συνήθως η άμεση οστεοσύνθεση.
Στα ελληνικά θα μπορούσε να μεταφραστεί ως «γόνατο του άλτη», αλλά συνήθως χρησιμοποιούμε τον αγγλικό όρο. Πρόκειται για μια φλεγμονή του επιγονατιδικού τένοντα στην περιοχή της έκφυσής του στον κάτω πόλο της επιγονατίδας. Καμιά φορά ο όρος χρησιμοποιείται λανθασμένα και για τη φλεγμονή στον άνω πόλο της επιγονατίδας (κατάφυση του κοινού τένοντα του τετρακέφαλου).
Ένα είδος ελαστικής ταινίας που δεν έχει όμως σχέση με το taping που χρησιμοποιούν οι αθλητές για περίδεση. Το kinesio tape είναι μια πολύ μαλακή και εξαιρετικά ελαστική ταινία, η οποία τοποθετείται στο δέρμα πάνω από συγκεκριμένους μυς και στην κατεύθυνση των ινών τους. Δουλεύει κυρίως βελτιώνοντας τη νευρομυϊκή συναρμογή σε τραυματισμένους ή υπερκοπωμένους μυς.
Το σπουδαιότερο κλινικό τεστ κατά την εξέταση του γόνατος για αξιολόγηση ρήξεων του προσθίου χιαστού συνδέσμου. Με το γόνατο σε 15° περίπου κάμψη ο εξεταστής τραβάει την κνήμη προς τα εμπρός σε σχέση με τον μηρό. Το τεστ Lachman μπορεί να καταγραφεί σαν 1+, 2+ ή 3+ ανάλογα με τον <τζόγο> που έχει το γόνατο. Μπορεί επίσης να καταγραφεί ακριβέστερα με βάση την παρακάτω ταμπέλα:
ΤΖΟΓΟΣ <5mm
5-10mm
>10mm
Α. STOP 1 Α 2 Α 3 Α B. ΧΩΡΙΣ STOP 1 Β 2 Β 3 Β
Το φυσιολογικό Lachman είναι το 1Α (δηλ. φυσιολογικός τζόγος και καλό στοπ). Στη ρήξη του πρόσθιου χιαστού συνήθως έχουμε 2Β ή 3Β (αυξημένος τζόγος χωρίς στοπ). Καμιά φορά μπορούμε να έχουμε αυξημένο τζόγο, αλλά με στοπ στο τέλος του (Lachman 2Α). Σε αυτές τις περιπτώσεις είναι πιθανόν το υπόλειμμα του ρηχθέντος χιαστού συνδέσμου να έχει κολλήσει προσωρινά σε κάποιον ιστό μέσα στο γόνατο (συνήθως στην υμενική πτυχή του οπίσθιου χιαστού) και να δίνει μια απατηλή αίσθηση σταθερότητας.
Απότομη κρίση οσφυαλγίας. Η λέξη χρησιμοποιείται συχνά γραμμένη στα ελληνικά (λουμπάγκο). Είναι η αίσθηση που έχει κανείς όταν μετά από μια κίνηση (συνήθως σκύψιμο με βάρος) <μένει> σε αυτή τη θέση ανίκανος να αλλάξει τη στάση του κορμού. Πρόκειται δηλ. για έναν απότομο μυϊκό σπασμό, ο οποίος μπορεί να οφείλεται σε όλα σχεδόν τα αίτια της οσφυαλγίας (βλ. άρθρο).
Κλινικό τεστ αξιολόγησης των μηνίσκων για πιθανή ρήξη. Ο εξεταστής συμπιέζει την άρθρωση του γόνατος με φορά προς το έσω ή το έξω διαμέρισμα (συμπίεση ραιβότητας ή βλαισότητας αντίστοιχα). Η συμπίεση αυτή επαναλαμβάνεται σε διάφορες γωνίες κάμψης του γόνατος, ενώ κάποιοι εξεταστές χρησιμοποιούν κυκλικές κινήσεις. Το τεστ είναι θετικό όταν προκαλέσει πόνο στον μηνίσκο του αντίστοιχου διαμερίσματος (έσω ή έξω).
Το νεύρωμα Morton είναι μια υπερτροφία του διαδακτυλικού νεύρου του άκρου πόδα, συνήθως ανάμεσα στις κεφαλές του 3ου και 4ου μεταταρσίου. Σαν αιτία αναφέρεται συχνά η χρήση στενών παπουτσιών. Τα συμπτώματά του είναι συνεχιζόμενος πόνος που επιδεινώνεται κατά τη συμπίεση της περιοχής και υπαισθησία στην αντίστοιχη περιοχή των δύο δακτύλων που τροφοδοτείται αισθητικά από το νεύρο (βλ. εικόνα).
Το τεστ Neer χρησιμοποιείται για αξιολόγηση του συνδρόμου υπακρωμιακής πρόσκρουσης (subacromial impingement). Ο εξεταστής σταθεροποιεί με το ένα χέρι του τη γωνία του ακρωμίου, ενώ με το άλλο ανεβάζει τον βραχίονα του ασθενούς παθητικά πάνω από την οριζόντιο. Το τεστ αυτό βγάζει πόνο συνήθως στις τελευταίες μοίρες της ανύψωσης, μπορεί όμως να φανεί θετικό και κατά την κάθοδο του χεριού στο άνω τριτημόριο ή τη μεσότητα του τόξου ανάλογα με το ανατομικό σημείο της πρόσκρουσης.
Το σύνδρομο Osgood-Schlatter αποκαλείται συχνά στα ελληνικά <οστεοχονδρίτιδα του κνημιαίου κυρτώματος>. Πρόκειται για μια φλεγμονή η οποία εμφανίζεται σε συγκεκριμένες ηλικίες μόνο (περίπου στα 11 στα κορίτσια και 12-13 στα αγόρια) όταν η ταχύτητα ανάπτυξης του σκελετού αυξάνεται απότομα. Πρόκειται για αποκόλληση της πρόσθιας απόφυσης της κνήμης στο σημείο στο οποίο καταφύεται ο επιγονατιδικός τένοντας. Η αποκόλληση αυτή οφείλεται σε χρόνια καταπόνηση λόγω αθλητικών δραστηριοτήτων. Η πρόγνωση είναι καλή, αλλά απαιτείται προσωρινή αποχή από αθλήματα - αλλιώς θα δημιουργηθεί ένα μόνιμο εξόγκωμα στο πρόσθιο μέρος του γόνατος.
Η νόσος Legg-Calve-Perthes είναι μια πάθηση του ισχίου που έχει σαν αποτέλεσμα την παραμόρφωση της κεφαλής του μηριαίου οστού. Πρόκειται ουσιαστικά για "παιδική οστεονέκρωση" του ισχίου καθώς εμφανίζεται τυπικά στις ηλικίες 6 - 11 ετών περίπου.
Joseph Pilates (1883-1967) Γερμανός γυμναστής ελληνικής καταγωγής ο οποίος ανέπτυξε στις αρχές του 20ου αιώνα ένα σύστημα εκγύμνασης για σταθεροποίηση του κορμού. Αν και για πολλές δεκαετίες το σύστημα Pilates χρησιμοποιείτο σχεδόν αποκλειστικά από αθλητές με μεγάλες απαιτήσεις στη στάση του κορμού (κυρίως χορευτές), τα τελευταία χρόνια έχει γίνει δημοφιλές και στο ευρύ κοινό.
Το τεστ pivot shift χρησιμοποιείται για αξιολόγηση της στροφικής αστάθειας του γόνατος μετά από ρήξη του προσθίου χιαστού συνδέσμου.
Οι αρθρώσεις του εμβρύου είναι γεμάτες με αναδιπλώσεις του αρθρικού υμένα. Αυτές οι πτυχές στους ενήλικες "λεπταίνουν" και εξαφανίζονται σχεδόν τελείως, αλλά κάποιες μπορεί να παραμείνουν σε σημαντικό πάχος. Το λεγόμενο σύνδρομο plica (σύνδρομο υμενικής πτυχής) εμφανίζεται όταν μια τέτοια πτυχή (συνήθως η πρόσθια, έσω πτυχή του γόνατος) γίνεται υπερτροφική λόγω επαναλαμβανόμενης τριβής στον μηριαίο κόνδυλο κατά την κίνηση του γόνατος. Στις περιπτώσεις στις οποίες τα συμπτώματα δεν υποχωρούν με αντιφλεγμονώδη φάρμακα και τοπικές εγχύσεις μπορεί να χρειαστεί αρθροσκοπική αφαίρεση της πτυχής.
Τα αρχικά PRP σημαίνουν Platelet Rich Plasma, δηλ. αίμα πλούσιο σε αιμοπετάλια. Μια μικρή ποσότητα αίματος που παίρνουμε από τη φλέβα του ασθενή φυγοκεντρείται και το συμπυκνωμένο ίζημα των αιμοπεταλίων χρησιμοποιείται στη συνέχεια για τοπική έγχυση σε περιοχές οι οποίες χρήζουν ανάπλασης. Η ανάπλαση αυτή επιτυγχάνεται κατά κύριο λόγο από τις τεράστιες ποσότητες αυξητικών παραγόντων (growth factors), οι οποίοι βρίσκονται σε αυτό το μείγμα.
Η πιο γνωστή κατηγοριοποίηση καταγμάτων σε παιδιά. Στα παιδιά υπάρχει η ιδιαιτερότητα ότι οι αναπτυξιακές πλάκες είναι ακόμα ανοιχτές και όταν η γραμμή του κατάγματος περνάει μέσα από επιφυσιακή πλάκα, αυτό μπορεί να έχει επιπτώσεις στην ανάπτυξη του οστού. Συγκεκριμένα, ενώ το κάταγμα θα κολλήσει κανονικά και μάλιστα πολύ πιο γρήγορα απ’ ότι στους ενήλικες, υπάρχει πιθανότητα η δραστηριότητα της αναπτυξιακής πλάκας να μειωθεί ή και να σταματήσει εντελώς. Σε αυτή την περίπτωση το σπασμένο κόκαλο μπορεί τα επόμενα χρόνια να μην φθάσει ποτέ στο προκαθορισμένο του μήκος ή να συνεχίσει να μεγαλώνει στραβά προς μια κατεύθυνση μόνο. Γι’ αυτό τον λόγο είναι σημαντικό να διαγνωσθεί ο τύπος του κατάγματος σωστά από την αρχή (υπάρχουν 5 τύποι καταγμάτων Salter-Harris από το Ι έως το V).
Η βλάβη τύπου SLAP (Superior Labrum Anterior Posterior) είναι μια αποκόλληση του επιχειλίου χόνδρου της γληνοειδούς άρθρωσης στο σημείο στο οποίο προσφύεται η μακρά κεφαλή του δικέφαλου βραχιόνιου μυός. Αν παρομοιάσουμε τον δίσκο του γληνοειδούς με ένα ρολόι, ο μακρύς τένοντας του δικεφάλου καταφύεται στις 12 η ώρα. Στην περίπτωση της βλάβης SLAP, όλη η βάση αρχίζει να ξεκολλάει με κατεύθυνση είτε οπίσθια (11 η ώρα στον δεξί ώμο) είτε πρόσθια (1 η ώρα στον δεξί ώμο) είτε και τα δύο ταυτόχρονα. Τα συμπτώματα είναι ακαθόριστα και η διάγνωση συχνά γίνεται καθυστερημένα. Συνήθως μας υποψιάζει η συγκεκριμένη δραστηριότητα του αθλητή (κολύμβηση, πόλο, ενόργανη γυμναστική κλπ.), όπως επίσης και μια αίσθηση μετατόπισης (<κλικ>) που αναφέρει ο αθλητής στο ιστορικό του. Η θεραπεία είναι σχεδόν πάντα χειρουργική.
Επικονδυλίτιδα του έξω επικόνδυλου στον αγκώνα - ονομάζεται συνήθως και στα ελληνικά «αγκώνας τέννις». Πρόκειται για μια φλεγμονή στην περιοχή στην οποία οι εκτείνοντες μύες του καρπού εκφύονται από μια εξοχή του κόκαλου (έξω επικόνδυλος).
Αντίστοιχα στον έσω επικόνδυλο εκφύονται οι καμπτήρες μύες του καρπού και η φλεγμονή στο σημείο εκείνο ονομάζεται «αγκώνας γκολφ» (golfer’s elbow).
Στενές λωρίδες αλουμινίου με επένδυση αφρολέξ για ακινητοποίηση των δακτύλων σε περίπτωση καταγμάτων. Πολλοί χειρουργοί άκρας χείρας είναι πολέμιοί τους, γιατί η λανθασμένη τοποθέτησή τους μπορεί να κάνει περισσότερη ζημιά απ’ ότι καλό. Είναι ωστόσο πολύ χρήσιμα εφ’ όσον χρησιμοποιηθούν σωστά.
Απώλεια κίνησης μιας άρθρωσης. Ο όρος χρησιμοποιείται συχνά όχι μόνο για ολική απώλεια αλλά και για σημαντική μείωση του εύρους κίνησης (υποκινητικότητα). Αντιμετωπίζεται με διατατικές ασκήσεις, μηχανήματα παθητικής κινητοποίησης, δυναμικούς νάρθηκες με ελάσματα ή κοχλίες και στις χειρότερες περιπτώσεις με χειρουργική επέμβαση (αρθρόλυση).
Είναι το είδος της άσκησης που αποσκοπεί κυρίως σε τόνωση της κυκλοφορίας και καύση του λίπους ανεβάζοντας τους καρδιακούς παλμούς, χωρίς όμως ποτέ να φτάνουν σε υπερβολικά επίπεδα. Ονομάζεται έτσι γιατί σε αυτό το επίπεδο κατανάλωσης ενέργειας επαρκεί ακόμα η αερόβια γλυκόλυση για τις καύσεις του οργανισμού.
Το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού είναι σχεδιασμένο ώστε να επιτίθεται σε οποιοδήποτε ξένο αντιγόνο εισβάλει στο σώμα. Στα αυτοάνοσα νοσήματα η επίθεση στρέφεται ενάντια σε κύτταρα του ίδιου του σώματος. Συνήθως η επίθεση αυτή εντοπίζεται στις αρθρώσεις και συγκεκριμένα στον αρθρικό υμένα. Η αιτιολογία είναι άγνωστη, φαίνεται όμως ότι πρόκειται για έναν συνδυασμό γενετικής προδιάθεσης και εξωτερικών παραγόντων.
Με τα αυτοάνοσα νοσήματα ασχολείται η ειδικότητα της Ρευματολογίας ενώ οι ορθοπαιδικοί καλούνται να επέμβουν σε τελικό στάδιο όταν πια έχει επέλθει η καταστροφή των αρθρώσεων και υπάρχει ένδειξη για χειρουργείο.
Ο κύκλος της βάδισης αποτελείται από τέσσερις ξεχωριστές φάσεις: 1) Heel strike - όταν η φτέρνα του ποδιού χτυπάει στο έδαφος 2) Stance - όλο το πέλμα έχει επαφή με το έδαφος 3) Push off - εφάπτεται μόνο το μπροστινό τμήμα του ποδιού καθώς σπρώχνει και 4) Swing phase στην οποία το πέλμα διανύει μια μικρή απόσταση στον αέρα. Οι τέσσερις αυτές φάσεις υποδιαιρούνται σήμερα συχνά σε περισσότερες με χρήση τεχνολογίας υπολογιστών στα εργαστήρια ανάλυσης βάδισης (gait analysis laboratories).
Βλ. πατερίτσες
Θεραπευτικό σύστημα με προέλευση από την Άπω Ανατολή.
Οι λέξεις «βλαισότητα» και «ραιβότητα» χρησιμοποιούνται στην ορθοπαιδική για να δηλώσουν τη σχέση δύο αρθρούμενων οστών μεταξύ τους όσον αφορά τον άξονα σύνδεσης.
Όταν η γωνία η οποία σχηματίζεται από τη σύνδεση δύο οστών έχει την κορυφή της προς το κέντρο του σώματος, τότε η άρθρωση βρίσκεται σε βλαισότητα. Όταν η γωνία αυτή δείχνει αντίθετα προς το κέντρο του σώματος, τότε η άρθρωση βρίσκεται σε ραιβότητα.
Η πιο συχνή χρήση των όρων αυτών γίνεται στην άρθρωση του γόνατος: τα ραιβά γόνατα έχουν σχήμα σαν δύο παρενθέσεις (λέγονται και "πόδια Ο" στα γερμανικά) και έχουν συνδεθεί με το επάγγελμα του cowboy και του ποδοσφαιριστή. Αντίθετα τα βλαισά γόνατα σχηματίζουν γωνία προς τα μέσα ("πόδια Χ" στην γερμανική, "knock knees" στην αγγλική γλώσσα).
Το γάγγλιο (ganglion cyst) είναι ένα κυστικό μόρφωμα που πηγάζει από τον έλυτρο τένοντα. Ως εκ τούτου είναι συνήθως γεμάτο με τη λιπαντική ουσία των ελύτρων που μοιάζει με ζελέ. Πιο συχνά εμφανίζεται στην περιοχή του καρπού λόγω της τριβής πολλών μακρών τενόντων στο συγκεκριμένο ανατομικό σημείο. Συχνά υπάρχει αυξομείωση του μεγέθους με αντίστοιχη αυξομείωση των συμπτωμάτων. Πρόκειται για καλοήθη όγκο.
Το γαλακτικό οξύ (lactic acid) είναι παρα-προϊόν της αναερόβιας γλυκόλυσης και η υψηλή συγκέντρωσή του στον μυϊκό ιστό έπειτα από υπερκόπωση θεωρείται υπεύθυνη για το αίσθημα του <πιασίματος> που έχουμε λίγες ώρες μετά από έντονη άσκηση.
<Μισός> γύψος (μη κυκλοτερής). Πρόκεται είτε για το κομμένο (κατά μήκος) μισό κέλυφος κυκλοτερούς γύψου είτε για γυψονάρθηκα που έχει τοποθετηθεί απευθείας σαν γύψινη λωρίδα.
Γενικός όρος για μηχανήματα που παράγουν θερμότητα απο ηλεκτρικό ρεύμα. Οι φυσικοθεραπευτές χρησιμοποιούν μηχανήματα διαθερμίας για την παραγωγή βαθιάς θερμότητας στους ιστούς. Στη χειρουργική, μηχανήματα διαθερμίας χρησιμοποιούνται για καυτηριασμό των ιστών και αιμόσταση.
Κάκωση των αρθρώσεων. Έχει συνήθως σαν αποτέλεσμα τη ρήξη των συνδέσμων όταν η άρθρωση πιεστεί πέρα από τα όρια της φυσιολογικής της κίνησης.
Παθητική έλξη ενός μυός ή μίας ομάδας μυών στην κατεύθυνση των μυϊκών τους ινών. Η διάταση επιτυγχάνεται πάντα σε κατεύθυνση αντίθετη από αυτήν που κάνει ο μυς όταν συσπάται. Για να διατείνουμε δηλ. τον μυ, ο οποίος τεντώνει το γόνατο (τετρακέφαλος), πρέπει να λυγίσουμε το γόνατο όσο το δυνατόν περισσότερο. Αντίθετα για να διατείνουμε τους μυς που λυγίζουν το γόνατο (οπίσθιοι μηριαίοι) πρέπει να τεντώσουμε το γόνατο όσο το δυνατόν περισσότερο. Η διάταση μπορεί να είναι συνεχής με σταδιακή ομοιόμορφη αύξηση της πίεσης ή βαλλιστική, με κοφτές, παλμικές επαναλήψεις.
Φαινόμενο το οποίο οφείλεται σε φλεγμονή του καμπτήρα τένοντα ενός δακτύλου. Η φλεγμονή έχει σαν αποτέλεσμα την πάχυνση του τένοντα καθώς τρίβεται στην είσοδο ενός τούνελ που υπάρχει στο ύψος της κεφαλής των μετακαρπίων. Αυτό δημιουργεί κατά την κίνηση ένα <σκάλωμα> και <ξεσκάλωμα> στο σημείο εισόδου του τούνελ που έχει σαν αποτέλεσμα να αναπηδάει το δάκτυλο.
Η χορήγηση ουσιών στους ιστούς σε ενέσιμη μορφή.
Ο λεπτότερος - και ίσως ο λιγότερο σημαντικός - μυς του πετάλου στροφέων του ώμου. Δρα σαν έξω στροφέας.
Όρος-ομπρέλα κάτω από τον οποίο στεγάζονται οι πάμπολλες θεραπευτικές εφαρμογές του ηλεκτρισμού. Χωρίζονται σε γαλβανικά και φοραδικά ρεύματα, ενώ πολύ δημοφιλή στους αθλητές είναι επίσης και τα ρεύματα ενδυνάμωσης.
Χημικά στοιχεία, τα οποία είναι απαραίτητα στα κύτταρα για τον μεταβολισμό τους.
Εργαστηριακή εξέταση η οποία διενεργείται από νευρολόγο (σπανιότερα και από φυσίατρους). Χρησιμεύει στην αξιολόγηση της νευρικής τροφοδοσίας των μυών. Γίνεται συνήθως μαζί με το νευρογράφημα (βλ. λέξη). Αν η νευρική τροφοδοσία ενός μυός έχει χαθεί ή είναι μειωμένη (φαινόμενο συχνό στην περίπτωση συμπίεσης κάποιου νεύρου - είτε κεντρικά στην σπονδυλική στήλη είτε περιφερικά), τα ευρήματα στο ηλεκτρομυογράφημα είναι χαρακτηριστικά, ανάλογα με το χρονικό διάστημα για το οποίο ο μυς έχει μείνει απονευρωμένος.
Στα αρχαία ελληνικά «ήλος» σημαίνει καρφί. Στην ορθοπαιδική χρησιμοποιούμε συχνά, συνήθως ενδομυελικά, διαφόρων τύπων ήλους για οστεοσύνθεση καταγμάτων των μακρών κυρίως οστών, όπως ο μηρός, η κνήμη και το βραχιόνιο (ενδομυελική ήλωση). Οι ήλοι μπορούν να τοποθετηθούν με απλή τεχνική ή και κλειδούμενοι όταν προβλέπεται αυξημένη στροφική αστάθεια του ενός από τα δύο τμήματα του οστού. Επίσης άλλες μορφές ήλων μπορούν να συνδυαστούν με ειδικού τύπου πλάκες και βίδες, κυρίως στην χειρουργική των καταγμάτων του ισχίου (ολισθαίνων ήλος με πλάκα - Richards, DHS, κλπ.)
Ετυμολογικά, θλάση σημαίνει χτύπημα. Όταν κανείς έχει πεθάνει από χτύπημα με σιδηρολοστό, η έκθεση του ιατροδικαστή αναφέρει: «θλαστικά τραύματα στην κεφαλή με αμβλύ αντικείμενο» ή «θλαστικά τραύματα στην περιοχή του κορμού, του θώρακα κλπ.» Ενώ στην αρχαία ελληνική, χτύπημα με οποιοδήποτε αντικείμενο ή και με το χέρι ήταν θλάση, σήμερα θεωρείται γενικά θλάση το χτύπημα από αμβλύ αντικείμενο, τουλάχιστον στην ιατροδικαστική. Στην ορθοπαιδική ο όρος <μυϊκή θλάση> χρησικοποιείται αυθαίρετα για να εκφράσει την οποιαδήποτε ζημία γίνεται στις ίνες ενός μυός (συνήθως μερική ή ολική ρήξη από απότομη διάταση και όχι από πλήξη).
Αρχικά για την Θωρακική Μοίρα Σπονδυλικής Στήλης. Η ΘΜΣΣ αποτελείται από 12 σπονδύλους από τους οποίους εκφύονται οι πλευρές (παϊδια), οι οποίες σχηματίζουν τον θωρακικό κλωβό. Η συνέχεια της ΘΜΣΣ προς τα πάνω (κεφαλή) είναι η ΑΜΣΣ (Αυχενική Μοίρα Σπονδυλικής Στήλης –βλ. λέξη) ενώ προς τα κάτω (λεκάνη) είναι η ΟΜΣΣ (Οσφυϊκή Μοίρα Σπονδυλικής Στήλης –βλ. λέξη).
Ο νευρομυϊκός <κύκλος> κατά τον οποίον οι περιφερικές αρθρώσεις στέλνουν πληροφορίες στον εγκέφαλο, ο οποίος αντιδρά αντίστοιχα με ενέργειες σταθεροποίησής τους. Όταν πχ., καθόμαστε σε ένα γραφείο νιώθουμε ότι το γόνατό μας είναι λυγισμένο σε μια συγκεκριμένη γωνία. Επίσης νιώθουμε π.χ. αν πατάει στο έδαφος ή όχι, παρόλο που δεν μπορούμε να το δούμε. Αυτή η αίσθηση των αρθρώσεων οφείλεται στην ιδιοδεκτικότητα.
Για την ανάπτυξη της ιδιοδεκτικότητας υπάρχουν ειδικά προγράμματα ασκήσεων, συνήθως πάνω σε δίσκους ισορροπίας. Μια πολύ ενδιαφέρουσα ηλεκτρονική πλατφόρμα ασκήσεων ιδιοδεκτικότητας είναι το σύστημα της Nintendo Wii Fit.
Το ιερό οστούν βρίσκεται κάτω ακριβώς από την ΟΜΣΣ (Οσφυϊκή Μοίρα Σπονδυλικής Στήλης –βλ. λέξη). Κανονικά θα έπρεπε να λέγεται Ιερή Μοίρα Σπονδυλικής Στήλης, αλλά επειδή οι 5 σπόνδυλοι που το αποτελούν (Ι1-Ι5) είναι ενωμένοι (υπάρχει δηλαδή μεταξύ τους συνόστωση –βλ. λέξη), πρόκειται στην πραγματικότητα για ένα οστό. Στις δύο πλευρές του ιερού οστού συνδέονται, με τις ιερολαγόνιες άρθρωσεις, τα λαγόνια τμήματα της λεκάνης.
Το συχνότερο κάταγμα της πηχεοκαρπικής είναι το κάταγμα του κάτω πέρατος της κερκίδας. Αντίθετα, κατάγματα σε αυτά καθ’ αυτά τα οστάρια του καρπού (σκαφοειδές, μινοειδές κλπ.) είναι σπάνια.
Το κάταγμα κάτω πέρατος κερκίδας είναι σπάνιο σε νέες ηλικίες, όπου συνήθως οφείλεται σε τραυματισμό υψηλής ταχύτητας. Στις περιπτώσεις αυτές συχνά το κάταγμα είναι συντριπτικό και επεκτείνεται μέσα στην ίδια την άρθρωση (κάταγμα τύπου Barton), ενώ η χειρουργική θεραπεία είναι δύσκολη - συχνά χρησιμοποιούνται τεχνικές εξωτερικής οστεοσύνθεσης.
Ωστόσο, το συχνότερο με διαφορά κάταγμα του κάτω πέρατος κερκίδας είναι το κάταγμα Colles. Πρόκειται για ένα εξωαρθρικό κάταγμα, περίπου δύο εκατοστά πάνω από την άρθρωση. Θεωρείται παθολογικό κάταγμα καθώς εμφανίζεται σε άτομα με προχωρημένη οστεοπόρωση. Στην πλειονότητα των περιπτώσεων η θεραπεία που ακολουθείται είναι η συντηρητική αγωγή με κλειστή ανάταξη και ακινητοποίηση με γύψο κάτω του αγκώνα επί 6-7 εβδομάδες.
Τα κατάγματα κόπωσης είναι πολύ συχνά στον αθλητισμό - πρόκειται ουσιαστικά για σύνδρομα υπέρχρησης. Συμβαίνουν όταν οι μύες, λόγω αυξημένης κόπωσης, χάνουν τη δυνατότητα να απορροφούν κραδασμούς. Ο κραδασμός μεταφέρεται πλέον στο οστό, το οποίο στο τέλος <ραγίζει>.
Κατάγματα κόπωσης προκαλούνται συχνά απο αλλαγές στην ένταση ή στον όγκο της προπόνησης - αλλά και αλλαγές στην σκληρότητα της επιφάνειας (χόρτο, ταρτάν, παρκέ, κ.λ.π.). Τα περισσότερα εμφανίζονται στα οστά των κάτω άκρων - συχνότερα στην κνήμη, την περόνη και τα μετατάρσια.
Η θεραπεία είναι συντηρητική στα αρχικά στάδια με τροποποίηση της προπόνησης και διόρθωση οποιωνδήποτε παραγόντων προδιάθεσης, π.χ. ανισοσκελία, δυσκαμψία αρθρώσεων, ακατάλληλα παπούτσια, κλπ. Σε πιο προχωρημένο στάδιο συχνά είναι πλέον αναγκαία η χειρουργική θεραπεία.
Βλ. εξάρθρημα
Τραυματική ζημία ιστού. Μπορεί να οφείλεται σε πολλούς διαφορετικούς λόγους όπως απευθείας πλήξη, πτώση, διάστρεμμα κλπ. Σαν διάγνωση είναι απορριπτέα και χρησιμοποιείται όταν δεν μπορεί κανείς να εντοπίσει την ακριβή παθολογία. Κάκωση γόνατος δεν είναι διάγνωση –σημαίνει ότι απλώς χτυπήσατε το γόνατό σας και τίποτα παραπάνω. Αυτό σίγουρα το ξέρατε και μόνοι σας προτού πάτε στον γιατρό.
Βλ. κάλτσες διαβαθμισμένης συμπίεσης
Κάλτσες που χρησιμοποιούνται για την πρόληψη της θρόμβωσης αλλά και τη μείωση του οιδήματος στα κάτω άκρα. Για τη σωστή χρήση τους έχει μεγάλη σημασία η επιλογή του σωστού μεγέθους, έτσι ώστε οι κάλτσες να μην είναι ούτε υπερβολικά σφιχτές, αλλά ούτε και χαλαρές. Επίσης το πόσο <σφιχτό> είναι το υλικό της κάλτσας μετράται σε πίεση που ασκεί ανά μονάδα επιφανείας (αναγράφεται σε psi στη συσκευασία). Ονομάζονται <διαβαθμισμένης συμπίεσης> γιατί ασκούν τη μέγιστη πίεση στο κάτω μέρος, ενώ ανεβαίνοντας προς τον μηρό η πίεση μειώνεται. Έτσι βοηθούν την κυκλοφορία στέλνοντας το αίμα από την περιφέρεια προς το κέντρο.
Παθολογία του αρθρικού υμένα. Προκαλεί πρήξιμο της άρθρωσης, το οποίο υποτροπιάζει κατά διαστήματα χωρίς συνήθως να προκαλεί πόνο. Κατά την αρθροσκόπηση η εικόνα είναι εντυπωσιακή καθώς ο αρθρικός υμένας μοιάζει γεμάτος με χοντρά, κόκκινα <σταφύλια> (λάχνες) που κρέμονται κατά ομάδες.
Ελαστικοί ιμάντες για μυϊκή ενδυνάμωση με ασκήσεις αντίστασης. Υπάρχουν διάφορα επίπεδα σκληρότητας, διακρινόμενα συνήθως από τα διαφορετικά τους χρώματα.
Τα κατάγματα των μετακαρπίων δημιουργούνται σχεδόν πάντα από τραυματισμό. Το πιο κοινό είναι το κάταγμα του 5ου μετακαρπίου του οποίου ο κλασικός μηχανισμός είναι γροθιά σε αντίπαλο ή σκληρή επιφάνεια - γι’ αυτό τον λόγο ονομάζεται και κάταγμα του πυγμάχου (boxer’s fracture).
Τα κατάγματα των μετακαρπίων δεν έχουν συνήθως μεγάλη μετατόπιση, καθώς τα οστά είναι συνδεδεμένα μεταξύ τους με πολλαπλούς συνδέσμους. Για τον ίδιο λόγο τα δύο τμήματα του σπασμένου οστού σπάνια σχηματίζουν μεγάλη γωνίωση. Σημαντική είναι ωστόσο η λήψη καλής ποιότητας ακτινογραφιών στην οποία πρέπει να μετρηθεί ακριβώς η γωνίωση στο σημείο του κατάγματος. Η πρόγνωση είναι διαφορετική για κάθε μετακάρπιο: στο μετακάρπιο του δείκτη είναι αποδεκτή γωνίωση έως 10°, στου μέσου έως 20°, στου παράμεσου έως 30° και στου μικρού δακτύλου (κάταγμα boxer) έως και 40° γωνίωση.
Η θεραπεία είναι συνήθως συντηρητική, με ακινητοποίηση σε νάρθηκα που περιλαμβάνει και την πρώτη φάλαγγα του δακτύλου. Τρεις εβδομάδες στον νάρθηκα είναι συνήθως αρκετές για πώρωση του κατάγματος.
Χρησιμοποιούνται στη φυσικοθεραπεία κυρίως για έλεγχο του οιδήματος των μαλακών μορίων.
Απεικονιστική εξέταση με μεγάλη ευκρίνεια στην απεικόνιση των μαλακών μορίων. Προτιμάται συχνά από την αξονική τομογραφία (CT Scan –βλ. λέξη), καθώς δεν παράγει καθόλου ακτινοβολία για τον ασθενή. Ωστόσο η αξονική τομογραφία εξακολουθεί να υπερέχει στην απεικόνιση των οστών (πλην του οστικού οιδήματος).
Ένα από τα προβλήματα για τη διενέργεια μαγνητικής τομογραφίας είναι η τοποθέτηση του ασθενούς σε ένα μακρύ, στενό τούνελ. Αυτό συχνά δημιουργεί θέμα ακόμα και σε ασθενείς χωρίς προηγούμενα γνωστό πρόβλημα κλειστοφοβίας. Γι’ αυτό τον λόγο έχουν εξελιχθεί τομογράφοι με τούνελ αυξημένης διαμέτρου ή και χωρίς καθόλου πλαϊνά τοιχώματα, των οποίων όμως η απεικονιστική ευκρίνεια μειώνεται ανάλογα.
Μάλαξη μαλακών ιστών. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί για διάφορους στόχους, ανάλογα με την τεχνική μάλαξης. Στην αθλητιατρική μπορεί π.χ. να γίνει τονωτικό μασάζ πριν από την προπόνηση, ενώ μετά την προπόνηση ενδείκνυται χαλαρωτικό μασσάζ και τεχνικές λεμφικής παροχέτευσης.
Γενικός όρος για συμπτώματα στην περιοχή των μεταταρσίων. Τα πέντε μετατάρσια είναι τα μακρά οστά, τα οποία μεσολαβούν ανάμεσα στον ταρσό και στα δάκτυλα των ποδιών. Στην άκρη τους καταλήγουν σε στρογγυλές απολήξεις, τις λεγόμενες κεφαλές. Πάνω σε αυτή τη σειρά των πέντε μεταταρσίων κεφαλών πατάμε με όλο μας το βάρος καθώς αλλάζουμε βήμα.
Οι κεφαλές των μεταταρσίων σχηματίζουν ένα ελαφρύ, κάθετο τόξο, το οποίο έχει σαν αποτέλεσμα το μεγαλύτερο βάρος να πέφτει στην κεφαλή του πρώτου και του πέμπτου. Μεταταρσαλγία εμφανίζεται συχνά όταν τα ενδιάμεσα τρία μετατάρσια αρχίζουν να χαμηλώνουν αισθητά παίρνοντας και αυτά μεγάλο μέρος του φορτίου, ένα φαινόμενο που ονομάζεται από κάποιους, <πτώση μεταταρσίων>. Αυτό συνήθως εμφανίζεται στις μεγαλύτερες ηλικίες και είναι πιθανό να οφείλεται σε μια γενικευμένη χαλάρωση των μαλακών μορίων. Το αποτέλεσμα της αυξημένης πίεσης είναι η δημιουργία κάλων στα ενδιάμεσα μετατάρσια, πράγμα που επιδεινώνει κι άλλο τα συμπτώματα.
Η μεταταρσαλγία μπορεί ωστόσο να οφείλεται και σε άλλα αίτια, όπως το νεύρωμα Morton ή ακόμα και οστεονέκρωση (Freiberg).
Η θεραπεία διαφέρει ανάλογα με την υποκείμενη παθολογία. Για την πτώση των μεταταρσίων συνήθως συνιστούμε τη χρήση ορθοπαιδικών πάτων με ένθετο αποσυμπίεσης των μεταταρσίων κεφαλών.
Γενική ονομασία για κάθε είδους ορθοπαιδικό βοήθημα που ακινητοποιεί μια άρθρωση ή ένα κάταγμα. Για την κατασκευή τους χρησιμοποιούνται διάφορα υλικά.
Εργαστηριακή εξέταση που διενεργείται από νευρολόγο (σπανιότερα και από φυσίατρους), συνήθως μαζί με το ηλεκτρομυογράφημα (ΗΜΓ - βλ. λέξη). Χρησιμεύει στην αξιολόγηση της λειτουργίας των περιφερικών νεύρων και συγκεκριμένα της ταχύτητας αγωγής (η ταχύτητα με την οποία ένα ερέθισμα μεταδίδεται κατά μήκος του νεύρου). Για κάθε τμήμα συγκεκριμένων περιφερικών νεύρων υπάρχουν πίνακες με τις θεωρούμενες φυσιολογικές ταχύτητες - ανάλογα με το ποιόν και τη διατομή του νεύρου. Η ταχύτητα αγωγής είναι μειωμένη στην περίπτωση στην οποία υπάρχει ένα συγκεκριμένο σημείο στένωσης, όπου το νεύρο συμπιέζεται, όπως στην περίπτωση του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα ή της ωλένιας νευρίτιδας στο ύψος του αγκώνα.
Εκτός από σύνδρομα συμπίεσης, το νευρογράφημα μπορεί να διαγνώσει και αλλοιώσεις στην αγωγιμότητα λόγω νευρολογικών ασθενειών. Είναι επίσης ένα καλό εργαλείο για να παρακολουθεί κανείς τη βελτίωση της λειτουργικότητας ενός νεύρου μετά από μια πάρεση ή χειρουργική επανασυγκόλληση.
Πρήξιμο στα κοινά ελληνικά. Εννούμε συνήθως το πρήξιμο των μαλακών μορίων, το οποίο μπορεί να οφείλεται είτε σε οξεία φλεγμονή είτε σε χρόνιο πρόβλημα, κυρίως του κυκλοφορικού συστήματος.
Όλες οι περιοχές του σώματος τροφοδοτούνται με αίμα μέσω των αρτηριών, ενώ η <αποχέτευση> του αίματος πίσω στους πνεύμονες γίνεται μέσω των φλεβών. Οποιαδήποτε διαταραχή αυτού του συστήματος προξενεί οίδημα. Στις τραυματικές περιπτώσεις (θλάση, κάταγμα, διάστρεμμα κλπ.) οφείλεται στην τοπική καταστροφή του αγγειακού συστήματος, ενώ στις περιπτώσεις χρονίων οιδημάτων το πρήξιμο οφείλεται σε δυσλειτουργία κάποιου στοιχείου του κυκλώματος, όπως π.χ. αδυναμία της κεντρικής αντλίας (καρδιά), μπούκωμα των φίλτρων (νεφρά), προβλήματα στις σωληνώσεις (αγγεία) κλπ.
Θεραπευτικό σύστημα που εισήχθη από τον Samuel Hahnemann στη Γερμανία το 1796. Οι ομοιοπαθητικοί χρησιμοποιούν φάρμακα σε διαλύματα πολύ υψηλής αραίωσης, συχνά σε τέτοιο βαθμό που δεν παραμένουν στο διάλυμμα καθόλου μόρια απο την αρχική φαρμακευτική ουσία. Εν τούτοις, σύμφωνα με την ομοιοπαθητική θεωρία, το νερό του διαλύμματος έχει αναπτύξει "μνήμη" της ουσίας και παραμένει έτσι φαρμακευτικά δραστικό σε κάποιο βαθμό.
Ο σωστός όρος είναι ονυχοκρύπτωση (onychokryptosis - ingrown toe nail). Συναντάται συχνά στο μεγάλο δάκτυλο του ποδιού και συνήθως σε άτομα νεαρής ηλικίας. Το πρόβλημα εμφανίζεται όταν κόβει κανείς τα νύχια πολύ κοντά. Σε κάποιες περιπτώσεις, όπως μεγαλώνει το νύχι αρχίζει να αναπτύσσεται ελαφρά προς τα κάτω καρφώνοντας το <κρέας> στην άκρη της φάλαγγας. Όταν η φλεγμονή είναι προχωρημένη η περιοχή μπορεί να επιμολυνθεί, πράγμα που περιπλέκει την κατάσταση.
Η συντηρητική αγωγή συνίσταται σε συχνά ποδόλουτρα (3-4 φορές την ημέρα) που μαλακώνουν το νύχι και χρήση άνετων παπουτσιών (το καλοκαίρι είναι προτιμότερο να χρησιμοποιεί κανείς πέδιλα, ώστε το σημείο να αερίζεται). Στα πρώτα στάδια μπορεί κανείς να ανασηκώσει την ακμή του νυχιού στο σημείο που βυθίζεται στο <κρέας> με ένα κομματάκι βαμβάκι ή οδοντικό νήμα. Σε προχωρημένες περιπτώσεις η καλύτερη λύση είναι η χειρουργική αφαίρεση του 1/3 ή 1/4 του νυχιού μαζί με τη ρίζα του. Αυτή είναι μια απλή επέμβαση που γίνεται με τοπικό αναισθητικό και λύνει το πρόβλημα μόνιμα, αφήνοντας βέβαια το νύχι του συγκεκριμένου δακτύλου ελαφρώς πιο στενό.
Ορρογόνοι θύλακες (bursa, πληθ. bursae) υπάρχουν σε όλο μας το σώμα και ειδικά στα σημεία στα οποία υπάρχει προεξοχή ενός οστού ακριβώς κάτω από το δέρμα. Τα σημεία αυτά προστατεύονται από τους ορρογόνους θύλακες γιατί υφίστανται συνεχή τριβή. Όταν ακουμπάμε τον αγκώνα μας σε ένα τραπέζι ή γονατίζουμε στο πάτωμα, είναι οι ορρογόνοι θύλακες του ωλέκρανου και της επιγονατίδας οι οποίοι παρεμβάλλονται ανάμεσα στο δέρμα και στο κόκαλο.
Στη φυσιολογική τους κατάσταση οι ορρογόνοι θύλακες περιέχουν ελάχιστη ποσότητα υγρού (ή ορρού, εξ’ ού και το όνομά τους). Το υγρό αυτό δημιουργεί ίσα-ίσα μια <γλίτσα> στο εσωτερικό των επιφανειών τους, ώστε τα δύο τοιχώματα να γλιστράν με μειωμένη τριβή. Μοιάζουν δηλαδή με ένα μαλακό ασκό, ο οποίος περιέχει μια ελάχιστη ποσότητα υγρού και δείχνει άδειος. Αντίθετα, όταν υπάρξει μια φλεγμονή το υγρό αρχίζει να αυξάνεται και ο ορρογόνος θύλακας φουσκώνει.
Η φλεγμονή του ορρογόνου θύλακα (ορρογονοθυλακίτιδα - bursitis) εμφανίζεται επιλεκτικά σε συγκεκριμένα σημεία, τα συχνότερα από τα οποία είναι: ωλέκρανον, υπακρωμιακός θύλακας, υπερεπιγονατιδικός και προεπιγονατιδικός θύλακας, τροχαντήρας (= τροχαντερίτιδα), χήνειος πόδας.
Ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί η σηπτική ορρογονοθυλακίτιδα (septic bursitis) δηλ. η μόλυνση του ορρογόνου θύλακα από κάποια μικρή πληγή ή αμυχή. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε συλλογή πύου και όχι ορρού.
Στη θεραπεία της ορρογονοθυλακίτιδας εξαιρετικό αποτέλεσμα έχουν οι τοπικές εγχύσεις κορτιζόνης. Αυτό οφείλεται στο ότι ο ορρογόνος θύλακας είναι μια κλειστή <φούσκα>, η οποία μόλις γεμίσει με λίγες έστω σταγόνες φάρμακου, αμέσως παύει να φλεγμαίνει. Αντένδειξη φυσικά για τη χορήγηση κορτιζόνης είναι η σηπτική ορρογονοθυλακίτιδα, στην οποία χορηγούμε συστηματική αντιβίωση.
Ονομάζεται επίσης και άσηπτη νέκρωση και είναι μια νόσος κατά την οποία υπάρχει νέκρωση σε συγκεκριμμένα ανατομικά σημεία των οστών λόγω μείωσης ή και παντελούς διακοπής της αιμάτωσής τους (ονομάζεται και ίσχαιμη νέκρωση). Εμφανίζεται συνήθως στο τμήμα του οστού που είναι ακριβώς δίπλα στις αρθρώσεις (επίφυση) και είναι συνηθέστερη στο ισχίο, το γόνατο, τον αστράγαλο και το βραχιόνιο. Συνήθως εμφανίζεται στις ηλικίες μεταξύ 30-50 ετών και συχνά έχει σαν αποτέλεσμα την καταστροφή της άρθρωσης εφ’ όσον μείνει χωρίς θεραπεία.
Η αιτία είναι άγνωστη όπως και ο ακριβής παθομηχανισμός. Στατιστικά έχει διαπιστωθεί ότι το ρίσκο για οστεονέκρωση αυξάνεται από χημειοθεραπείες, αλκοολισμό, μακροχρόνια χρήση κορτιζόνης, νόσο των δυτών, ακτινοβολία και χρήση συγκεκριμένων φαρμάκων (π.χ., θεραπεία με διφοσφωνικά που δίνονται για την οστεοπόρωση και προξενούν οστεονέκρωση της κάτω γνάθου).
Στην ορθοπαιδική χρησιμοποιείται ως επί το πλείστον σε μορφή επιθεμάτων για έλεγχο της μετατραυματικής ή μετεγχειρητικής υπερθερμίας και οιδήματος. Συνήθως συνίσταται σε απλή επίθεση παγοκύστης για 10-15 λεπτά την κάθε φορά. Η εφαρμογή του πάγου μπορεί να προκαλέσει εγκαύματα και γι’ αυτό είναι σημαντικό να παρεμβάλλεται κάτι ανάμεσα στο δέρμα και την παγοκύστη, συνήθως ένα λεπτό ύφασμα ή χαρτί. Υπάρχουν και πολλά σκευάσματα ξηρού πάγου, τα οποία μπορεί να έχει μαζί του κανείς σε αθλητικές δραστηριότητες χωρίς την ανάγκη ψυγείου. Επίσης κυκλοφορούν στο εμπόριο και αντίστοιχοι επίδεσμοι εμποτισμένοι με ψυκτικό, οι οποίοι μπορούν να χρησιμοποιηθούν για ταυτόχρονη ψύξη και συμπίεση. Τα ψυκτικά σπρέι, τα οποία χρησιμοποιούνται κατά κόρον σε αθλητικούς αγώνες, δρουν περισσότερο ως τοπικά αναισθητικά και όχι ως μέσα παγοθεραπείας: η ψύξη που δημιουργούν είναι εντελώς επιφανειακή και διαρκεί δευτερόλεπτα.
Ο σωστός όρος είναι «συμφυσιακή υμενίτιδα - adhesive capsulitis», αλλά ο πιο απλός όρος «παγωμένος ώμος - frozen shoulder» είναι πάρα πολύ επιτυχημένος για να αγνοηθεί. Πρόκειται ακριβώς για μια σταδιακή μείωση της κίνησης στην άρθρωση του ώμου αγνώστου αιτιολογίας. Συναντάται πιο συχνά σε ανοικτόχρωμες γυναίκες μέσης ηλικίας και έχει πάντα καλή πρόγνωση. Την φάση της <ψύξης> (συνήθως με αφόρητους πόνους και συνεχή μείωση του εύρους κίνησης της άρθρωσης) διαδέχεται καμιά φορά μετά από μήνες η φάση της <απόψυξης>, στην οποία σταδιακά το εύρος κίνησης επανακτάται πλήρως. Για περισσότερες πληροφορίες βλ. άρθρο.
Η πλατυποδία (flat feet ή pes planus) είναι μια ανατομική παραμόρφωση του πέλματος στην οποία η <καμάρα> του ποδιού μειώνεται σημαντικά έως και εξαφανίζεται. Ξεχωρίζουμε πολλές μορφές πλατυποδίας από τις οποίες τρεις είναι οι σπουδαιότερες: 1) Πλατυποδία της παιδικής και εφηβικής ηλικίας, 2) Πλατυποδία της τρίτης ηλικίας και 3) Πλατυποδία που οφείλεται σε παθολογική ανατομία των οστών.
Η πλατυποδία της παιδικής και εφηβικής ηλικίας δεν είναι κάτι επικίνδυνο - από πολλούς θεωρείται μια φυσιολογική παραλλαγή. Π.χ., στην ηλικία των 5 ετών τουλάχιστον 50% των παιδιών έχουν πλατυποδία. Ως την ηλικία των 10 ετών η συχνότητα έχει πέσει στο 20%, ενώ στην εφηβεία στο 10% περίπου. Η αιτιολογία είναι άγνωστη, ωστόσο η εκγύμναση των μυών του πέλματος φαίνεται ότι έχει σημασία: παιδιά που κυκλοφορούν ξυπόλητα ή με σαγιονάρες έχουν χαμηλότερα ποσοστά πλατυποδίας από ό,τι αυτά που χρησιμοποιούν παπούτσια. Η θεραπεία είναι απλώς υποστηρικτική με τη χρήση ορθοπαιδικών πάτων (ορθοτικά πέλματα), οι οποίοι υποστηρίζουν την περιοχή της καμάρας (medial arch support) . Τα ορθοτικά δίδονται πάντα σε εθελοντική βάση. Απαραίτητη κρίνεται η χρήση τους μόνο σε περίπτωση έντονων αθλητικών δραστηριοτήτων. Σε αυτή την περίπτωση ο υπερβολικός πρηνισμός (overpronation - έσω στροφή που γίνεται στο πέλμα) μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα (περιοστίτιδα ή κάταγμα κόπωσης στην κνήμη, τενοντίτιδες, σύνδρομα υπέρχρησης κλπ.) Κατά τα άλλα, η εφηβική πλατυποδία έχει πλέον στην εποχή μας απενοχοποιηθεί, ενώ δεν αποτελεί πια και λόγο εξαίρεσης από τη στρατιωτική θητεία. Τουναντίον, οι πιο πολλές στρατιωτικές μελέτες δείχνουν μειωμένα προβλήματα στις ομάδες νεοσύλλεκτων με πλατυποδία σε σχέση με τους υπόλοιπους.
Η πλατυποδία της τρίτης ηλικίας εμφανίζεται συνήθως σε γυναίκες άνω των 40 ετών και οφείλεται κυρίως σε σταδιακά αυξανόμενη δυσλειτουργία του τένοντα του οπίσθιου κνημιαίου. Επανειλημμένες φλεγμονές στο σημείο αυτό αδυνατίζουν τον τένοντα, ο οποίος μπορεί να υποστεί και μικρο-ρήξεις. Επειδή αυτό έχει σαν αποτέλεσμα τη μείωση του μυϊκού τόνου στην εσωτερική πλευρά του άκρου πόδα, η <καμάρα> εξασθενίζει και αρχίζει να πέφτει με τα χρόνια έχοντας σαν αποτέλεσμα μεγάλες περιόδους έξαρσης τοπικών συμπτωμάτων. Η θεραπεία είναι και πάλι ανακουφιστική και παρέχεται με τη μορφή ορθοτικών πελμάτων.
Τέλος, στη <σκληρή> οστική πλατυποδία η πατούσα παραμένει ίσια ακόμα και χωρίς φόρτιση, δηλ. κι όταν ο ασθενής είναι ξαπλωμένος. Η παραμόρφωση είναι άκαμπτη καθότι οφείλεται συνήθως σε συνόστωση, δηλ. δύο ή και περισσότερα κόκαλα του ταρσού ή του μέσου ποδός ενώνονται και χάνεται κάθε κινητικότητα που υπήρχε μεταξύ τους. Αυτή είναι η πιο βαριά, αλλά και πιο σπάνια μορφή πλατυποδίας, η οποία δεν ανταποκρίνεται καλά στην χρήση ορθοτικών πελμάτων.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι το πιο διαδεδομένο αυτοάνοσο νόσημα στον κόσμο. Στις χώρες που υπάρχουν στατιστικές υπολογίζεται ότι περίπου το 1% του ενήλικου πληθυσμού υποφέρει από ρευματοειδή αρθρίτιδα. Όπως σε όλα τα αυτοάνοσα νοσήματα, η αντίδραση του ανοσοποιητικού συστήματος του οργανισμού κατευθύνεται ενάντια στα ίδια κύτταρα.
Στην ρευματοειδή αρθρίτιδα είναι κλασική η καταστροφή των αρθρώσεων και συγκεκριμένα του αρθρικού υμένα. Το αποτέλεσμα είναι πόνος και πρήξιμο των αρθρώσεων. Η παθολογία είναι πάντοτε συμμετρική (και τα δύο γόνατα, και οι δύο ώμοι, και οι δύο αγκώνες κλπ.) και χαρακτηριστικό είναι το σύμπτωμα της πρωϊνής δυσκαμψίας: ο ασθενής ξυπνάει με τις αρθρώσεις πονεμένες και δύσκαμπτες, ενώ όσο το σώμα <ζεσταίνεται> κατά την διάρκεια της ημέρας, η κατάσταση βελτιώνεται. Το αντίθετο ισχύει για την οστεοαρθρίτιδα στην οποία τυπικά ο ασθενής ξυπνάει <φρέσκος> και η κατάσταση επιδεινώνεται με την κόπωση της ημέρας.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια ασθένεια, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να θεραπευτεί και η πορεία της δεν είναι πάντα προβλέψιμη: συχνά τις περιόδους μεγάλης έξαρσης ακολουθούν μήνες ή και χρόνια ηρεμίας. Η αγωγή επομένως που δίνεται είναι πάντα υποστηρικτική και αποσκοπεί στη διατήρηση μιας καλής ποιότητας ζωής.
Αυθόρμητος σπασμός του στερνοκλειδομαστοειδούς μυός αγνώστου αιτιολογίας. Το κεφάλι αυτόματα γέρνει προς τη μεριά του σπασμού, ενώ το πηγούνι στρίβει προς την αντίθετη κατεύθυνση. Πρόκειται για ένα δύσκολο πρόβλημα, το οποίο απαντάται συνήθως σε νέες ηλικίες και έχει συχνά ψυχογενή αίτια. Η θεραπεία είναι δύσκολη, καθώς αν δεν υπάρξει βελτίωση τα πρώτα 24ωρα με χορήγηση αντιφλεγμονωδών και μυοχαλαρωτικών ουσιών, η παθολογία μπορεί να γίνει χρόνια. Η ψυχολογική υποστήριξη είναι συχνά αναγκαία ενώ σε κάποιες περιπτώσεις χρησιμοποιούνται ενέσεις Botox στον μυ ή ακόμα και χειρουργική θεραπεία.
Οι λέξεις «βλαισότητα» και «ραιβότητα» χρησιμοποιούνται στην ορθοπαιδική για να δηλώσουν τη σχέση δύο αρθρούμενων οστών μεταξύ τους όσον αφορά τον άξονα σύνδεσης. Όταν η γωνία η οποία σχηματίζεται από τη σύνδεση δύο οστών έχει την κορυφή της προς το κέντρο του σώματος, τότε η άρθρωση βρίσκεται σε βλαισότητα. Όταν η γωνία αυτή δείχνει αντίθετα προς το κέντρο του σώματος, τότε η άρθρωση βρίσκεται σε ραιβότητα. Η πιο συχνή χρήση των όρων αυτών γίνεται στην άρθρωση του γόνατος: τα ραιβά γόνατα έχουν σχήμα σαν δύο παρενθέσεις (λέγονται και "πόδια Ο" στα γερμανικά) και έχουν συνδεθεί με το επάγγελμα του cowboy και του ποδοσφαιριστή. Αντίθετα τα βλαισά γόνατα σχηματίζουν γωνία προς τα μέσα ("πόδια Χ" στην γερμανική, "knock knees" στην αγγλική γλώσσα).
Ο αντίχειρας σκι (ski thumb) είναι η ρήξη του ωλενίου (έσω πλαγίου) συνδέσμου της μετακαρποφαλαγγικής άρθρωσης του αντίχειρα. Συνήθως συμβαίνει από πτώση στο χειμερινό σκι όταν ο αντίχειρας πιέζεται απότομα από τη λαβή του baton και ανοίγει σκίζοντας τον σύνδεσμο.
Η συντηρητική θεραπεία συνίσταται σε τοποθέτηση νάρθηκα ακινητοποίησης του αντίχειρα για τρεις εβδομάδες περίπου. Σε ένα υψηλό ποσοστό των περιπτώσεων είχε ωστόσο παρατηρηθεί μια χρόνια αστάθεια παρόλη τη σωστή θεραπευτική αγωγή. Ο λόγος για τις αποτυχίες αυτές εντοπίστηκε εν τέλει από τον Stener (1962), ο οποίος διαπίστωσε ότι το πρόβλημα είναι ανατομικό : οταν η ρήξη του συνδέσμου είναι ακριβώς στη μέση και τα δύο ρηχθέντα τμήματα τραβηχτούν ελαφρά προς τα πίσω, υπάρχει περίπτωση ένας τένοντας (η κατάφυση του απαγωγού του αντίχειρα) να παρεμβληθεί μεταξύ τους έτσι ώστε η επούλωση να είναι αδύνατη.
Στην εποχή μας θεωρείται απαραίτητο σε κάθε <αντίχειρα σκι> να αποκλείεται η ύπαρξη της λεγόμενης Stener lesion. Αυτό όμως δεν είναι εύκολο καθώς ακόμα και σε μαγνητική τομογραφία υψηλής ανάλυσης υπάρχουν δυστυχώς τόσο λάθος θετικές όσο και λάθος αρνητικές διαγνώσεις. Γι’ αυτό τον λόγο πολλές αυθεντίες στη χειρουργική άκρας χείρας συνιστούν τη χειρουργική διερεύνηση όλων των περιπτώσεων μέσα στις πρώτες ημέρες από την κάκωση.
Κακοήθης μυοσκελετικός όγκος. Στα οστά απαντώνται διάφοροι τύποι σαρκώματος, όπως το οστεοσάρκωμα, το χονδροσάρκωμα, το παροστικό σάρκωμα και το οστικό ινοσάρκωμα.
Υπάρχουν δύο σκαφοειδή οστά, στο χέρι (καρπός) και στο πόδι (ταρσός). Το όνομά τους οφείλεται στο σχήμα τους. Το κάταγμα του σκαφοειδούς στον καρπό θεωρείται επικίνδυνο καθώς το οστάριο αυτό έχει πολύ ευπαθή αιμάτωση και κάνει συχνά νέκρωση. Σε κάποιες περιπτώσεις είναι επίσης δύσκολο να ανιχνευθεί ακόμα και σε ακτινογραφίες τις πρώτες μέρες μετά το κάταγμα και αυτό οδηγεί σε υψηλά ποσοστά ιατρικού λάθους.
Παραμόρφωση του δακτύλου με την τελευταία (ονυχοφόρο) φάλαγγα σε κάμψη. Ξεχωρίζουμε τη σφυροδακτυλία στα δάκτυλα των άνω άκρων (mallet finger) και των κάτω άκρων (hammer toe).
Το mallet finger δημιουργείται συνήθως τραυματικά, όταν έχουμε ρήξη της κατάφυσης του εκτείνοντα τένοντα. Η θεραπεία είναι απλή και πρέπει να εφαρμοστεί αμέσως. Τοποθετείται ένα ειδικό ναρθηκάκι, το οποίο κρατάει την πεσμένη φάλαγγα σε ίσια θέση για 3-4 εβδομάδες, ώσπου η ρήξη να επουλωθεί. Στις περιπτώσεις που δεν παρασχεθεί καμία θεραπεία το δάκτυλο είναι πλέον αδύνατον να ισιώσει ενεργητικά. Αυτό είναι ενοχλητικό καθώς εξέχει και τείνει να σκαλώνει σε απλές κινήσεις, όπως π.χ. όταν βάζουμε το χέρι στην τσέπη. Στις χρόνιες περιπτώσεις η θεραπεία είναι πλέον χειρουργική.
Το hammer toe είναι συχνότερο στο 2ο δάκτυλο του ποδιού και δημιουργείται μετά από πολύχρονη πίεση στην περιοχή. Ένας από τους παράγοντες που έχουν ενοχοποιηθεί είναι τα όχι τόσο άνετα παπούτσια, ειδικά σε ανθρώπους που έχουν το δεύτερο δάκτυλο μακρύτερο από το πρώτο (greek foot). Η συντηρητική θεραπεία είναι ανακουφιστική με καλύτερη επιλογή παπουτσιών και κάποια ορθοτικά βοηθήματα (βλ. εικόνα). Οριστική λύση μπορεί να δοθεί ωστόσο μόνο με χειρουργική αρθρόδεση κατά την οποία ταυτόχρονα μπορεί να γίνει και βράχυνση του δακτύλου.
Ανατομικός σχηματισμός κυριολεκτικά σε σχήμα πλατιάς ταινίας κάτω από το δέρμα καθ’ όλο το μήκος της πλαϊνής όψης του μηρού. Ονομάζεται έτσι γιατί ξεκινά από την περιοχή του λαγονίου και φτάνει ως και την κνήμη, δηλ. διασχίζει δύο αρθρώσεις, το ισχίο και το γόνατο. Στην αθλητιατρική εμφανίζει συχνά ένα σύνδρομο τριβής (σύνδρομο λαγωνοκνημιαίας ταινίας - iliotibial band (ITB) friction syndrome), καθώς τρίβεται έντονα σε μια εξοχή του οστού (έξω επικόνδυλος) σε αθλήματα με συνεχή κυκλική κίνηση του γόνατος (ποδηλασία, jogging). Αντιμετωπίζεται με μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη ή τοπική έγχυση στεροειδούς και συνεχείς διατάσεις. Η τεχνική διάτασης της λαγωνοκνημιαίας ταινίας είναι δύσκολη (βλ. videos), καθώς πρέπει τόσο η άρθρωση του ισχίου όσο και του γόνατος να βρίσκονται σε έκταση. Σε κάποιες περιπτώσεις συνεχών υποτροπών καταλήγουμε στη χειρουργική θεραπεία, δηλ. την τοπική αφαίρεση ενός κομματιού της ταινίας στο σημείο τριβής.
Ξεπερασμένος όρος κάτω από τον οποίο καλύπτονται όλα τα σύνδρομα πόνου στην πρόσθια πλευρά του γόνατος. Σήμερα προτιμάται ο (επίσης ασαφής) όρος «πρόσθια γοναλγία» (anterior knee pain).
Στην πρόσθια επιφάνεια του γόνατος υπάρχει το οστό της επιγονατίδας, στην πάνω πλευρά του οποίου (άνω πόλος) καταφύονται οι τέσσερις μύες του τετρακεφάλου, ενώ από την κάτω πλευρά (κάτω πόλος) εκφύεται ο επιγονατιδικός τένοντας που καταφύεται στην κνήμη. Οι τρεις αυτοί <φίλοι> (τετρακέφαλος, επιγονατίδα, τένοντας) αποτελούν τον λεγόμενο εκτατικό μηχανισμό. Αυτός ο μηχανισμός ενεργοποιείται κάθε φορά που το λυγισμένο γόνατο ισιώνει (όταν σηκωνόμαστε από ένα κάθισμα, όταν ανεβαίνουμε ένα σκαλοπάτι, όταν κλωτσάμε μια μπάλα, κλπ.) : 1) Ο τετρακέφαλος μυς συσπάται, 2) Η επιγονατίδα σταθεροποιεί τον μηχανισμό κάνοντας <κόντρα> πάνω στην άρθρωση και 3) Ο επιγονατιδικός τένοντας τραβάει με δύναμη.
Επειδή οι κινήσεις αυτές γίνονται εκατοντάδες ή και χιλιάδες φορές κάθε μέρα δημιουργώντας αθροιστικά τεράστιες πιέσεις τόσο στον χόνδρο της επιγονατίδας όσο και στα σημεία πρόσφυσης στον άνω και κάτω πόλο, συχνά η υπέρχρηση οδηγεί σε φλεγμονή. Άσχετα από που ξεκινάει η φλεγμονή (τενοντίτιδα άνω πόλου, αρθρική επιφάνεια επιγονατίδας, τενοντίτιδα κάτω πόλου), η τελική κατάληξη είναι η ίδια: λόγω του πόνου ο ασθενής αρχίζει να <φυλάει> το γόνατο με αποτέλεσμα ο τετρακέφαλος σιγά-σιγά να ατροφεί. Η ατροφία του τετρακέφαλου έχει σαν αποτέλεσμα την περαιτέρω επιβάρυνση της επιγονατίδας και ακόμα μεγαλύτερο πόνο. Αυτό οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερη ατροφία τον τετρακέφαλο κ.ο.κ. - ο φαύλος κύκλος συνεχίζεται.
Το κλειδί στην θεραπεία της πρόσθιας γοναλγίας είναι η αύξηση της μυϊκής μάζας του τετρακέφαλου. Αυτό βέβαια αποδεικνύεται συχνά πολύ μεγάλη πρόκληση, γιατί σε μια περιοχή που φλεγμαίνει είναι αδύνατον να γίνει ενδυνάμωση λόγω της ανάσχεσης που προξενεί ο πόνος. Γι’ αυτό τον λόγο το πρώτο στάδιο της θεραπείας είναι ο έλεγχος του πόνου και της φλεγμονής. Στο δεύτερο στάδιο έχουν αποδειχθεί πολύτιμα τα μηχανήματα ισοκινητικής ενδυνάμωσης (τύπου Cybex) με τα οποία μπορεί να κινηθεί κανείς με ακρίβεια μέσα σε ασφαλή πλαίσια ελέγχοντας απόλυτα τις επιβαρύνσεις σε όλο το μήκος του τόξου κίνησης.
Επίσης συχνά χρησιμοποιούμε ορθοπαιδικά βοηθήματα (μαλακούς νάρθηκες γόνατος από neoprene με ειδικό ιμάντα για δυναμική υποστήριξη της επιγονατίδας), ιδίως στη φάση επανένταξης σε αθλητικές δραστηριότητες